Minerallaryň mehaniki aýratynlyklary, minerallaryň daşarky güýçlere sezewar bolanda görkezýän dürli häsiýetlerine degişlidir. Minerallaryň mehaniki aýratynlyklary köptaraply, ýöne minerallaryň ezilmegine täsir edýän mehaniki häsiýetler esasan gatylyk, berklik, bölüniş we gurluş kemçilikleri.
1, minerallaryň gatylygy. Bir mineralyň gatylygy, mineralyň daşarky mehaniki güýç çozuşyna garşylygynyň tebigatyna degişlidir. Mineral kristallaryň esasy bölejikleri - ionlar, atomlar we molekulalar geometrik düzgünler bilen kosmosda wagtal-wagtal tertiplenýär we her döwür kristalyň esasy birligi bolan kristal öýjügini emele getirýär. Esasy bölejikleriň arasyndaky dört görnüşli baglanyşyk: atom, ion, metal we molekulýar baglanyşyklar mineral kristallaryň gatylygyny kesgitleýär. Dürli baglanyşyk baglanyşyklaryndan emele gelen mineral kristallary dürli mehaniki aýratynlyklara eýedir we şonuň üçin dürli gatylygy görkezýär. Baglanyşygyň dürli görnüşleri bilen emele gelen minerallar dürli mineral gatylygyny görkezýär.
2, minerallaryň berkligi. Haçan-da mineral basyşyň togalanmagy, kesilmegi, çekilmegi, egilmegi ýa-da çekilmegi we beýleki daşarky güýçler, oňa garşylygy mineralyň berkligi diýilýär. Gödeklik, çeýeligi, çeýeligi, çeýeligi we çeýeligi goşmak bilen, minerallaryň ezilmegine möhüm täsir edýän mehaniki faktor.
3, minerallaryň ýarylmagy. Aýrylmak, daşarky güýçleriň täsiri astynda belli bir ugurda tekiz tekizlige bölünip çykýan mineralyň häsiýetine degişlidir. Bu tekiz tekizlige ýaryş tekizligi diýilýär. Aýrylyş hadysasy minerallaryň şowsuzlygyna garşy durýan möhüm mehaniki faktor. Dürli minerallaryň dürli ýarylmagy bolup biler we şol bir mineralyň ähli ugurlaryndaky bölüniş derejesi hem dürli bolup biler. Aýrylmak minerallaryň möhüm häsiýetidir we köp minerallar bu aýratynlyga eýedir. Aýrylyşyň bolmagy mineralyň güýjüni azaldyp, mineraly aňsatlyk bilen ezip biler.
4. Minerallaryň gurluş kemçilikleri. Tebigatdaky mineral gaýalar, dürli magdan emele getirýän geologiki şertler ýa-da tejribeler sebäpli köplenç dürli ýerlerde öndürilen şol bir mineralyň dürli mehaniki aýratynlyklaryna sebäp bolýar. Daş we magdan gurluşyndaky kemçilikler bu tapawudyň möhüm sebäplerinden biridir. Mineral gurluşdaky bu kemçilik köplenç gaýanyň näzik ýerini emele getirýär, şonuň üçin eziji hereket ilki bilen bu näzik ýüzlerde ýüze çykýar.
Tebigatda öndürilen magdan, ýekeje mineral magdanyndan başga, köp mineral düzümi bolan magdanyň köp bölegi. Singleeke mineral magdanlarynyň mehaniki aýratynlyklary birneme ýönekeý. Dürli minerallardan emele gelen magdanlaryň mehaniki aýratynlyklary, komponentleriň mineralogiki häsiýetleriniň hemmetaraplaýyn ýerine ýetirilmegidir. Magdanyň mehaniki aýratynlyklary gaty çylşyrymly. Aboveokarda agzalan täsir ediji faktorlardan başga-da, magdanyň mehaniki aýratynlyklary magdan emele getirýän geologiki prosesler, magdan partlamasy we daşamak, magdany döwmek we beýleki faktorlar bilen baglanyşyklydyr.
Iş wagty: -20anwar-01-2025